terug

Dini Glas over 'Ervaringskennis voor beroepskrachten'

Deze week spraken we Dini Glas, programmacoördinator ervaringsdeskundigheid en cliëntsturing bij De Regenboog Groep (DRG) en teamleider van SCIP (Cliëntgestuurde Initiatieven en Projecten). Dini vertelt aan de Vrijwilligersacademie dat er in de praktijk behoefte is aan een training voor beroepskrachten die hun ervaringskennis willen inzetten. De Regenboog Groep is een belangrijke partner van de Vrijwilligersacademie.

Hoe is deze training tot stand gekomen?

Dini: “Een tijd geleden hebben we een enquête door DRG laten gaan die ging over ervaringsdeskundigheid met vragen als: Ben je ermee bekend? Zie je jezelf als iemand met ervaringen? Als ervaringsdeskundige? Zet je het in op je werk of zou je dat willen doen, maar weet je niet goed hoe? 70% van de respondenten gaf aan ervaringen te hebben en er meer mee te willen doen. De groep die de enquête invulde is niet representatief voor de hele organisatie, omdat mensen die geïnteresseerd zijn in het onderwerp, eerder geneigd zijn de enquête in te vullen.

Ik zie dat mensen ingewikkeldheden hebben, ook met het werk. Dat kan goed samen gaan, maar het is wel vaak een onderwerp waar nog worstelingen over plaatsvinden. Mensen zijn soms erg onzeker over beslissingen in hun werk en de manier waarop ze hun werk uitvoeren. Teamleden bespreken vaak met mij: Wat vertel ik wel en wat vertel ik niet over mezelf? Hoe kan ik uiting geven aan de kennis die ik heb opgedaan?”

Dat had ik ook

“Ervaringsdeskundigheid uit je niet door te zeggen: ‘Dat had ik ook’. Het gaat over een attitude om vanuit de belevingswereld de verbinding te maken. Dan stel je andere vragen en bejegen je mensen anders dan wanneer het uit het boekje komt. Wat belangrijk is bij SCIP, is dat mensen hun leven weer proberen op te bouwen, een vak te leren, een richting te kiezen, betaald werk zoeken. Het gaat dus heel erg over herstel. Dat betekent volgens mij het beste van je leven maken, ondanks en dankzij je ingewikkeldheden.”

De betekenis van herstel

“Het gaat niet over: heb jij ook stemmetjes gehoord? Het gaat om overkoepelende thema’s: Hoe werk ik aan mijn herstel? Wat betekent herstel voor mij? Dat is voor iedereen iets anders. Ik moet leren leven met het feit dat ik die ingewikkeldheden heb en dat ik mezelf in balans houd. Natuurlijk gebeurt er van alles, maar hoe hou ik mijzelf zo goed mogelijk in evenwicht zodat mijn draagkracht en draaglast in balans zijn.

Ik wil persé mensen in mijn SCIP-team die weten wat het is om ingewikkeldheden te hebben. Ik probeer mijn teamleden te ondersteunen om goed voor zichzelf te zorgen en in balans te zijn. Samen proberen we een stuk maatschappij te creëren waarin het oké is om niet oké te zijn. Het is veilig, je mag vertellen over stemmen, dat de heroïne naar je lonkt of dat je angsten hebt. Als je daar met iemand over kan praten, met dezelfde ervaringen dan wordt het normaler. Als het normaler is, wordt het een minder groot probleem.”

Wat houdt ervaringskennis volgens jou in?

Dini: “Dat is heel persoonlijk. Ik ga vaak uit van ervaringen die ontwrichtend zijn geweest. Daar kan iedereen zijn eigen invulling aangeven. De griep hebben en hulpeloos zijn, dat kan ook ontwrichtend zijn, maar daarna zeggen mensen nooit dat ze ervaringskennis hebben.

Ervaringsdeskundigheid is volgens mij niet voor piepjonge mensen die voor het eerst een depressie hebben, voor het eerst stemmen horen. Het gaat erom dat je jezelf in de spiegel aankijkt en dat je kan zeggen: ik ben iemand die behept is met een constitutie van kwetsbaarheden.”

Richting ervaringsdeskundigheid

“Bij een eerste depressie denk je dit is een ongeluk. De tweede keer denk je: twee keer hetzelfde ongeluk dat is niet zo best? Bij de derde keer moet je je misschien gaan realiseren dat het iets is dat bij je past en dat je er iets mee moet. En als je bedenkt: ik moet er iets mee en ik kán er iets mee dan ga je in de richting van ervaringskennis.”

Soms wordt gesteld dat beroepskracht én ervaringsdeskundig zijn niet samengaat. Hoe kijk jij daar tegenaan?

Dini: “Het liefste zou ik zien dat we over een tijd lachen over het begrip ervaringsdeskundigheid. Dat is mijn stip op de horizon, dat het een item uit het verleden is. Dat íedereen dan oog heeft voor de complete mens met alle kracht, kwetsbaarheid en het hele ‘mens zijn’. Vragen die dan belangrijk zijn: Wat betekent het om een mens te zijn? Hoe kan ik mij het best relateren aan andere mensen? Hoe kan ik ‘zijn’?”

Balans

“Mijn insteek is dat wij geen ervaringsdeskundigen in dienst hebben. We hebben heel veel mensen in dienst die ervaringskennis hebben. Ik heb ernstige depressies gehad en ik ben er voor een behoorlijk deel van hersteld. Mijn leven is best oké en mijn leven is in balans. Ik ben een teamleider met ervaringsdeskundigheid. Ik moet mijn team leiden en dan kan ik zo ervaringsdeskundig zijn als wat, maar ik moet ook mijn begroting gedekt hebben. Ik wil een manager zijn met ervaringsdeskundige aandacht voor mijn team.”

Intervisie

“Ik geef intervisie aan een aantal ervaringsdeskundigen in buurtteams. Wat ik belangrijk vind is dat ze zich realiseren dat ze lid van een buurtteam zijn. De een brengt expertise op het gebied van schuldhulpverlening, de ervaringsdeskundige brengt de kennis mee over de belevingswereld, over hoe de verbinding te maken met mensen met wie het anders heel moeilijk is. Om goed te luisteren naar wat de klant nodig heeft in plaats van aanbodgericht te werken. Er wordt gewerkt met de Amsterdamse Maatwerkmethode. De ervaringsdeskundigen in de buurtteams moeten ook de luis in de pels zijn en mensen herinneren aan de maatwerkmethode, kritisch zijn en zo nu en dan op de pijnlijke plek drukken.”

Wat is de meerwaarde van deze training?

Dini: “Naar mijn bescheiden mening is het echt een poging tot antwoord op een vraag. Het is niet dat ik vind dat mensen meer met hun ervaringsdeskundigheid moeten doen, maar ik zie dat ze het soms moeilijk hebben en dat ze aangeven we hebben er iets bij nodig om onze ervaringskennis in de praktijk in te zetten.”

Ben je nieuwsgierig geworden? Is het iets voor jou? Schrijf je dan snel in voor de training, voordat deze vol zit.

Schrijf je in voor de nieuwsbrief.

Graag ontvang ik ook nieuws over:

Site by Alsjeblaft!